توسط : آسپاراژیناز ( Asparaginase )
نام فارسی : آسپاراژیناز
نام انگلیسی : Asparaginase
نام تجاری : Elspar
طبقه بندی دارویی : آنزیم (L آسپارژین _ امیدوهیدرولاز )
طبقه بندی درمانی : ضد سرطان ( نئو پلاسم )
شکل دارویی : تزریقی
مکانیسم اثر :
آسپاراژیناز آنزیمی است که باعث تجزیه آسپاراژین به اسید آسپارتیک و آمونیاک می شود. برخی سلولهای بدخیم توانایی تولید آسپاراژین را از دست داده اند لذا از دست دادن منابع برون زاد آسپاراژین منجر به مرگ آنها می شود.
مصرف در حاملگی :
این گروه شامل داروهایی می شود که خطرناک بودن داروها در مورد انسان به اثبات نرسیده است . ولی در مورد حیوانات می تواند عارضه جانبی داشته باشد .
موارد مصرف :
در یک نوع سرطان خون
موارد منع مصرف :
سابقه واكنشهاي آنافيلاكتيك نسبت به اين دارو، پانكراتيت و يا سابقه آن.
موارد احتياط: اختلال كار كبد، عفونتها يا درمان با داروهاي ضد نئوپلاسم يا پرتودرماني (احتمال بروز عوارض جانبي افزايش مي‌يابد).
تداخلات داروئی :
دارو با وینكریستین،گلوكو كورتیكوئیدها یا كورتیكوتروپین،آلوپورینول، كلشی‌سین، متوتركسات،انسولین یا داروهای خوراكی كاهش‌دهنده‌قند خون تداخل دارد.
آسپاراژیناز ( Asparaginase )
عوارض جانبی :
اعصاب مرکزي:
لتارژي، خواب‌آلودگي، سردرد، اغتشاش شعور، هيجان، رعشه.
پوست:
بثورات پوستي، كهير.
دستگاه گوارش:
استفراغ (ممكن است تا 24 ساعت طول بكشد)، بي‌اشتهايي، تهوع، كرامپ عضلات، كاهش وزن، التهاب مخاط دهان.
ادراري ـ تناسلي:
ازتمي، نارسايي كليوي، نفروپاتي ناشي از اسيداوريك، وجود گلوكز در ادرار، پرادراري.
خوني:
كمي فيبرينوژن خون و كاهش فعاليت ديگر فاكتورهاي انعقادي خون، ترومبوسيتوپني، لكوپني، كم شدن آلبومين خون.
كبدي:
بالا رفتن غلظتهاي آسپارتات آمينوترانسفراز (AST) و آلانين آمينوترانسفراز (ALT)، مسموميت كبدي.
متابوليك:
افزايس غلظتهاي بيلي‌روبين (مستقيم و غيرمستقيم)، آلكالين فسفاتاز؛ افزايش يا كاهش مجموعه چربيها؛ زيادي قند خون؛ زيادي آمونياك خون.
ساير عوارض:
پانكراتيت هموراژيك، واكنش آنافيلاكسي (نسبتاً شايع).
توجه :
در صورت بروز علائم نارسايي كليوي و يا پانكراتيت، بايد مصرف دارو قطع شود.
هشدارها :
1-در بیماران دارای التهاب پانکراس شدید یا خونریزی دهنده همراه با درد شکمی بیش از 72 ساعت و غلظت آمیناز 2 برابر حداکثر محدوده نرمال و یا بیش از آن ، درمان با داروی آسپاراژیناز قطع گردد. التهاب پانکراس شدید منع مصرف برای ادامه درمان می باشد و درمان با دارو باید برای همیشه قطع شود.
2-غلظت گلوکز را قبل از شروع درمان و بصورت دوره ای حین درمان با آسپاراژیناز اندازه گیری نمایید. در صورت لزوم انسولین تجویز گردد.
3-در صورت بروز حوادث ترومبوتیک یا خونریزی دهنده مصرف آسپاراژیناز موقتا تا رفع علائم قطع گردد. در صورت برطرف شدن می تواند درمان ادامه یابد.
نکات ضروری :
با توجه به واكنش‌حساسیت مفرط بدارو، قبل از اولین تجویزو مواقعی كه یك هفته یا بیشتر بین دوتزریق فاصله باشد،انجام آزمون داخل‌جلدی توصیه میشود.
