تبخال، اون تاولهای ریز، دردناک و گاهی خجالتآور کنار لب یا بینی، بیشتر از چیزی که فکر میکنی شایع هست. تقریباً ۶۵٪ افراد در جهان ویروس (HSV-1) رو در بدن دارن، حتی اگه هیچوقت علائم ظاهری نداشته باشن.
ویروس تبخال دقیقاً چیه؟
عامل تبخال، ویروسی به نام Herpes Simplex Virus type 1 یا به اختصار HSV-1 هست. این ویروس معمولاً در دوران کودکی یا نوجوانی از طریق بوسه، تماس نزدیک یا استفاده از وسایل مشترک (مثل لیوان یا حوله) وارد بدن میشه.
وقتی ویروس وارد بدن میشه، توی سلولهای عصبی پنهان میمونه و ممکنه هر از چندگاهی دوباره فعال بشه.
چی باعث فعال شدن تبخال میشه؟
تبخال معمولاً وقتی ظاهر میشه که سیستم ایمنی بدن ضعیف بشه. عواملی که ممکنه باعث تحریکش بشن:
- استرس زیاد و اضطراب
- آفتابسوختگی یا گرمای شدید
- تب یا بیماریهای ویروسی
- قاعدگی در خانمها
- بیخوابی یا خستگی زیاد
- جراحی، آسیب یا لیزر پوست لب
علائم تبخال چیه؟
- سوزش، خارش یا گزگز قبل از ظهور تاول
- ظاهر شدن تاولهای ریز پر از مایع، معمولاً دور لب یا بینی
- ترکیدن تاول و خشک شدنش به شکل زخم
این روند معمولاً بین ۷ تا ۱۰ روز طول میکشه.
درمان داره یا نه؟
این ویروس درمان قطعی نداره، چون ویروس همیشه توی بدن باقی میمونه. اما با داروهای ضدویروس میتونی شدت، مدت و دفعات بروز رو کم کنی:
- پماد آسیکلوویر (Acyclovir) یا والاسیکلوویر، در همون مراحل اول کمک میکنن تا تاول زودتر جمع بشه.
- قرص ضدویروسی هم برای موارد شدید یا مکرر تجویز میشه.
نکته: هرچی زودتر (در همون ساعتهای اول گزگز یا قرمزی) درمان شروع بشه، مؤثرتره.
چطور از انتقال آن جلوگیری کنیم؟
- موقعی که تاول داری، کسی رو نبوس!
- از لیوان، ظروف یا حوله مشترک استفاده نکن.
- دستت رو بعد از لمس تبخال خوب بشور.
- از تماس مستقیم با نوزادها، خانمهای باردار و افراد با سیستم ایمنی ضعیف خودداری کن.
تبخال خجالت نداره!
تبخال چیزی نیست که باعث شرم بشه. خیلیها باهاش زندگی میکنن. شناختش و مراقبت درست از خودت، مهمتر از پنهانکردنشه
منبع برای مطالعه بیشتر: کلیک کنید
برای مطالعه درمان زگیل تناسلی: کلیک کنید